Genewa, 5 Kwietnia 2015. Po dwóch latach intensywnej modernizacji I kilko miesiącach poprzedzających ponowny rozruch, Wielki Zderzacz Hadronow (ang. LHC), najpotężniejszy na świecie akcelerator cząstek, wznowił działanie. Dzisiaj o godzinie 10:41, pierwsza wiązka protonów obiegła 27-kilometrowy tunel akceleratora, a kolejna o godzinie 12:27 powędrowała w przeciwnym kierunku. Wiązki miały energię jaką zostały wprowadzone do LHC, a więc 450 GeV. Zanim energia wiązek zostanie podniesiona, w najbliższych dniach wszystkie podsystemy będą dokładnie sprawdzone.
„Sprawne działanie akceleratorów na potrzeby społeczności fizyków to główny cel istnienia CERN”, powiedział Dyrektor Generalny CERN Rolf Heuer. „Dzisiaj, serce CERN’u znowu bije w rytm LHC.”
„Powrót wiązek do LHC to zwieńczenie długiej i intensywnej pracy wielu zespołów”, powiedział szef Departamentu Wiązek CERN’u, Paul Collier. „To wielka satysfakcja dla całej ekipy znów znaleźć się `za kierownicą` i móc, krok po kroku, rozpędzać praktycznie nowy akcelerator.”
Przerwa techniczna LHC stanowiła Herkulesowe zadanie. Około 10,000 połączeń elektrycznych pomiędzy magnesami nadprzewodzącymi zostało poprawionych. Dodano system ochrony magnesów, a kriogenika, system próżniowy i elektronika zostały poprawione i wzmocnione. Ponadto, zmieniona struktura wiązek pozwoli na jeszcze częstsze zderzanie protonów, co 25 nanosekund a nie co 50 nanosekund, jak to miało miejsce dotychczas.
„Po dwóch latach wzmożonego wysiłku LHC jest znowu w wyśmienitej kondycji”, powiedział Dyrektor Akceleratorów i Technologii CERN, Frédérick Bordry. „Ale najważniejszy krok jest jeszcze przed nami, to jest podniesienie energii wiązek do niespotykanego jak dotąd, rekordowego poziomu.”
LHC wkracza w swój drugi sezon działania. Dzięki dokonanej modernizacji, będzie zderzał wiązki z niemalże zdwojoną energia, to jest 6.5 TeV na wiązkę. Już niedługo, eksperymenty LHC będą odkrywać nieznane obszary przy energi zderzeń proton-proton 13 TeV.
Mechanizm Brout-Englert-Higgs, ciemna materia, antymateria I plazma kwarkowo-gluonowa są wszystkie w programie drugiej odsłony LHC. Po odkryciu bozonu Higgs’a przez eksperymenty ATLAS i CMS, fizycy z jeszcze większą precyzją zbadają tzw. Model Standardowy cząstek elementarnych, poszukując zjawisk wykraczających poza ramy tej dobrze ugruntowanej teorii opisującej cząstki i ich oddziaływania.
[tłum. Paweł Brückman de Renstrom]
Oryginał pod adresem: http://home.web.cern.ch/about/updates/2015/04/proton-beams-are-back-lhc
Źródło grafiki: http://science.nasa.gov/